Hoe het distilleren begon
Jenever is een binnenlands gedistilleerde drank, maar hoe is het distilleer proces ontstaan?
Al meer dan 500 jaar(!) is jenever een geliefde Hollandse borrel. Dit nationale distillaat met als basisingrediënten graan, jeneverbessen en kruiden is ons meest gedronken binnenlandse sterke drank. Maar wat is distilleren precies en hoe is dit ontstaan? Het is bekend dat al meer dan 10.000 jaar wijn gedronken wordt, gedistilleerde dranken zijn hierbij vergeleken nog relatief ‘jonge’ dranken. Zo’n 2.000 jaar V.C begon men in Arabië en Azië met het verhitten van de alcohol in alcoholhoudende dranken, zoals wijn. Bij het distilleerproces verdampt de alcohol tijdens het verhitten, maar het water niet. Na het verhitten wordt de alcoholdamp verkoeld, totdat het weer vloeibaar is. Het resultaat: alcohol met een hoger percentage.
Historie
Zo’n 2.000 jaar V.C. begon men in Arabië en Azië met het verhitten van alcoholhoudende dranken, zoals wijn. Tijdens het verhitten verdampte de alcohol, maar het water niet. Zodra de alcoholdamp afkoelde, werd deze weer vloeibaar. Met als resultaat, een alcohol met een hoger percentage. Dit ‘stoken’ van alcohol wordt ook wel distilleren genoemd.
Wist je dat...
Jenever is de meest gedronken binnenlandse sterke drank
In Nederland is jenever al sinds 500 jaar een geliefde gedistilleerde drank. Deze nationale borrel met graan, jeneverbessen en kruiden als basisingrediënten is ons meest gedronken binnenlandse sterke drank.
Europees Distilleren
De Europese traditie van distilleren in een alambic still, de voorloper van de hedendaagse pot stills, kunnen we herleiden tot in de geschriften van Arabische alchemisten. Arabische geleerden distilleerden vloeistoffen om er parfums en medicijnen van te maken. Al Jadir was vooraanstaand geleerde, apotheker en alchemist. Hij perfectioneerde de alambic still die een essentieel onderdeel was van zijn constante experimenten. Deze kennis kwam via monniken in Frankrijk en Spanje terecht. Waarna de techniek van het distilleren tijdens de middeleeuwen in het Noorden van Europa werd ‘herontdekt’. De woorden alambic (al-anbik) en alcohol (al-kol) zijn dan ook afkomstig uit het Arabisch.
Een alambic of pot still geeft meer aroma af dan kolom distillatie. Vaak wordt een drank één of meerdere keren gedistilleerd; hoe vaker des te meer aroma. Een pot still is een koperen ketel, waarin alcohol wordt ‘gestookt’ tot een hoger alcoholpercentage, maximaal 67%.
Een pot still bestaat uit vier basis onderdelen:
- Pot
Een pot waarin de alcoholhoudende drank in wordt verhit. - Zwanenhals
De verhitte alcoholdamp wordt opgevangen in de zwanenhals. - Lyne arm
Via de lyne arm wordt de opgevangen alcoholdamp afgevoerd naar de condensator. - Condensator
De alcoholdamp koelen af in de condensator, tot een alcohol met een hogere percentage.